Ondersteuningsbehoefte onder druk

Uitgangspunt in het onderwijs

Het gaat om het belang van jouw kind. Wat heeft jouw kind nodig om te worden wie hij/zij is en wil worden? Dat moet in een ononderbroken ontwikkeling gaan. Voor de meeste leerlingen geen probleem, maar voor sommige leerlingen is maatwerk nodig en misschien is dat voor jouw zoon/dochter ook nodig.

Verschil van inzichten en ondersteuningsbehoefte

Voorop gesteld staat dat iedereen zijn beste beentje voor zal zetten rondom jouw kind, maar toch kunnen er verschillen van inzichten en ondersteuningsbehoefte ontstaan.

Zo kan pesten eerst een poos sudderen zonder dat het serieus genomen wordt. Of denk aan slechte Cito scores, terwijl er wel een hoge IQ-test ligt. Dan is er extra ondersteuning nodig. 

Maar wie heeft dan de regie? Ouders, leerkrachten of speelt er meer mee....in deze blog ga ik daarop in. 

Zorgplicht

Scholen hebben zorgplicht, maar toch zitten er 15.000 kinderen thuis en er zijn veel ouders die dit willen voorkomen, maar geen idee hebben wat ze nog kunnen doen om een goede ondersteuning geregeld te krijgen. 

Helaas werkt het lerarentekort niet mee, waardoor er minder handen beschikbaar zijn. En door het passend onderwijs moeten beslissingen over de ondersteuning over veel lagen genomen worden.

Er valt nog een flinke slag te slaan in het samenwerken met ouders, in kennis en vaardigheden van de leerkrachten en flexibel onderwijs op maat leveren. 

Toch wil ik inzoomen om een stukje bewustwording mee te geven waar je als ouders mee te maken krijgt. Want de zorgplicht is beleid voor de leerlingen die het nodig hebben, maar soms leidt het helaas toch tot situaties waarbij leerlingen (bijna) tussen wal en schip terecht komen. Voorkomen is mijns inziens beter dan de scherven oprapen.

Ik neem je mee in deze blog om de kijken wie welke rol (en invloed) heeft rondom jouw kind.

Het doel van ouders

Eerst het doel van ouders. Jij bent de ouder dan wil je het beste voor je kind. Je wilt je kind graag gelukkig zien. Dat is je doel. 

Maar wat als het niet zo goed gaat met je kind, dan trek je aan de bel. Soms wordt het serieus genomen, soms niet. Soms kan er makkelijk iets aan gedaan worden, soms niet. En soms trekt school aan de bel dat ze het niet opgelost krijgen. 

Als ouder kan je enorm het gevoel krijgen dat je een zeurouder bent als je elk keer iets aankaart. En dat als je de dingen aankaart, dat dat nadelig kan uitpakken voor je eigen kind. Er heerst soms een flinke spanning tot zelfs een angstcultuur en dat is niet in het belang van je kind.

Elkaars goede bedoelingen blijven zien en elkaar vertrouwen is een lastige mindset en kan een communicatieve uitdaging zijn.

Het doel van het onderwijs

Het onderwijs gaat dus ook voor het welbevinden van het kind. Leerkrachten willen niets liever dan leerlingen vooruit helpen. En daarbij is school wettelijk verplicht om een veilig en sociaal leerklimaat te bieden.

De kern van het onderwijs daarbij is:

1. kwalificering: volwaardig meedraaien in de maatschappij en daarvoor moet je kennis en vaardigheden opdoen
2. socialisering: normen en waarden om met elkaar om te gaan en burgerschap tonen
3. persoonlijke ontwikkeling: talentontwikkeling, vaardigheden opdoen voor een beter persoonlijk welbevinden.

Het is de bedoeling dat er een ononderbroken ontwikkeling plaats vindt. Scholen maken daarvoor ook gebruik van de gouden driehoek.

De gouden driehoek

De samenwerking tussen school, de leerling en jou (ouder) is de befaamde gouden driehoek. De overlegmomenten zijn bedoeld om de ontwikkeling te borgen en om les te kunnen geven vanuit hoge verwachtingen. De ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie spelen een grote rol in de ontwikkeling van jouw kind.  

Tegenwoordig zijn er steeds meer mondige ouders, die vragen hebben over wat is er gedaan en wat wordt er gedaan als er zorgen zijn over de ontwikkeling van hun kind. Het is je goed recht als ouder om deze vragen te stellen aan school. 

Daarbij is het de bedoeling dat de school antwoord kan geven op deze vragen. Daarvoor hebben ze dan wel know-how nodig. ofwel kennis van leerlijnen, fouten-analyse van jouw kind en een breed pedagogisch en didactisch repertoire om interventies op te zetten.

Vastlopen in de ontwikkeling

Door allerlei verschillende redenen kan je kind een aanpassing in het onderwijsaanbod nodig hebben: sociaal, emotioneel, cognitief en/of taak-werkhouding. Het gaat dan om een persoonlijke hulpvraag, waarbij maatwerk nodig is. 

Het is jouw verantwoordelijkheid om voor het geestelijk en lichamelijk welbevinden van je kind te zorgen (op basis van artikel 247 van het wetboek). Dus als het niet goed gaat met je kind op school en je merkt dat thuis, dan is het je plicht om dit aan te kaarten bij de leerkracht.

Maar als de onderwijsbehoefte en de ondersteuningsbehoefte van je kind wat complexer zijn, kan je zomaar in de malle molen terecht komen. Je kunt als ouder het gevoel krijgen dat je grip verliest, terwijl je graag de regie/controle houdt over het proces en over de keuzes die gemaakt worden. Het gaat tenslotte om jouw kind.

Laten we het traject wat nader bekijken wat allemaal van invloed is op het onderwijsaanbod en ondersteuningsmiddelen voor jouw kind. 

Schoolkeuze

Allereerst heb je zelf een keuze voor een bepaalde school gemaakt waar je je kind 8 jaar in vertrouwen naar toe wilt laten gaan:

• Lekker dicht in de buurt
• Denominatie: katholiek, protestants, ... of juist openbaar
• Schoolconcept: Montessori, Dalton, Jenaplan, Jeelo, Vrije School, democratische school, EGO, OGO, enz.
• Ondersteuningsprofiel van de school: hoogbegaafdheid, adhd, dyslexie, autisme, zml, enz.

Dat betekent gelijk al dat er verschillende schoolvisies en lesmethodes met toetsbeleid zijn. Scholen hebben een eigen schoolcultuur en ook visie op ouders. Het mensbeeld van de school is van invloed op het beleid. Het kan nog zo mooi op papier beschreven staan, de praktijk kan net even anders zijn. En daar kan je soms erg tegenaan lopen als ouder.

Maar er spelen ook belangen van allerlei betrokkenen op het onderwijsveld mee. Die belangen bepalen voor een groot deel hoe besluiten worden genomen en hoe er wordt gehandeld.

Welke betrokkenen hebben invloed op het onderwijsaanbod aan jouw kind?

Soms spelen er zelfs tegenstrijdige belangen. Het krachtenveld op het onderwijs is enorm sterk. Mankracht, kennis/vaardigheden, geld, methodevolgend en voldoen aan de eisen van de inspectie zijn daarbij vaak leidend en dit leidt tot schrijnende gevallen. En dat zou niet zo moeten zijn. 

Directe betrokkenen:

• Huidige leerkracht
• De groep leerlingen (met een bepaalde leeftijd, ontwikkelingsniveau en groepssfeer)
• Leerkrachten op het plein

Eventueel betrokkenen

• Onderwijsassistent - ondersteuning van een groepje leerlingen of individuele begeleiding
• Remedial teaching binnen de school - ondersteuning voor de leerling
• Ambulant begeleiding te gast binnen de school - ondersteuning leerkracht en leerling in de groep
• Plusklasleerkracht
• Een orthopedagoog of kinderpsycholoog die een IQ-test heeft afgenomen
• Dyslexiespecialist

Indirecte betrokkenen:

• Team leerkrachten (leerkrachten uit voorgaande leerjaren kennen jouw zoon/dochter ook)
• Intern begeleider - ondersteuning voor de leerkracht
• Zorgcoördinator (VO) - managen leerlingzorg en coachen 
• Directeur - leidinggevende voor visie, beleid, aansturing, identiteit
• Andere ouders - speelafspraakjes, hulpouders in de school

(On)zichtbare betrokkenen:

• Schoolbestuur (vrijwillige ouders of bovenschools) - o.a. voor het schoolbeleid waaronder toelatingsbeleid en veiligheidsbeleid, financiële verantwoordelijkheid, verdeling onderwijsmiddelen
• Stichtingsbestuur (bestuur van verschillende scholen) - gezamenlijke missie met kwaliteitsverbetering en beleid (ook beleid voor overplaatsing leerlingen)
• Samenwerkingsverband (met een bestuur van een grote regio met verschillende scholen, waaronder speciaal onderwijs) - ondersteuningsplan, verdeling ondersteuningsmiddelen, adviseren over de onderwijsbehoefte van een leerling door een orthopedagoog. Een OPP heeft als voordeel dat er passende zorg komt voor je kind, maar het ligt er wel aan wat het uitstroomprofiel is, want daar werken ze dan naar toe. 
• Onderwijsinspectie - ze kijken naar de gemiddelde kwaliteit van het onderwijs. Dit zegt dus niets over de individuele gevallen
• Leerplicht - is jouw kind aanwezig op school

Externe betrokkenen:

• Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
• Universiteit - o.a. wetenschappelijk bewijzen van methodieken
• Pabo - opleiden nieuwe leerkrachten
• SLO - kerndoelen, leerplanontwikkeling
• Uitgeverij - methodeaanbod
• Onderwijsadviesdienst/onderwijskundigen/orthopedagogen/trainers - implementatie van de methode
• Educatief partners - kunst, sport, muziek en milieu educatie
• Gemeente - onderwijsbeleid en huisvesting

Wie kan jouw kind en jou ondersteunen?

Waar sta jij als ouder als klein radartje in dit grote krachtenveld van het onderwijs? Want jij bent en blijft de ouder van JOUW kind. En niemand anders! Maar het is fijn om ruggensteun te krijgen als het je even overweldigt.

Zo zou je terecht kunnen bij:

• Buurtteam/schoolmaatschappelijk werk/Centrum voor Jeugd en Gezin
• Huisarts
• Vertrouwenspersoon inspectie
• Bestuur van de school
• Samenwerkingsverband
• Remedial Teacher buiten de school voor begeleiding in de basisvaardigheden begrijpend lezen, rekenen, spelling. Maar ook voor taak-werkhouding, planning en organisatie van het huiswerk
• Paramedisch: fysiotherapie, ergotherapie, logopedie
• Sportclub - denk ook aan zelfverdediging voor je kind, zoals Krav Maga
• Hobbyclub
• Gerichte ondersteuning, zoals hoogbegaafdengroep buiten schooltijd, kinderpsycholoog
• 'Balans' - oudervereniging
• 'Ouders en onderwijs'
• Onderwijsconsulenten - als je er niet uitkomt met het samenwerkingsverband over het plaatsen van jouw kind
• Geschillencommissie - als je een officiële klacht wilt indienen

Terug naar de basis, de gouden driehoek

Het gaat om het belang van jouw kind. Wat heeft jouw kind nodig om te worden wie hij/zij is?

Passend onderwijs is zorgplicht. Maar eigenlijk moet de regie terug naar jou als ouder en regie terug naar de leerkracht. 

In de praktijk draait het wel om de leerkracht die jouw kind IN zijn/haar groep heeft. Dus leerkrachtvaardigheden zijn essentieel voor het slagen van de missie dat jouw kind zich lekker ontwikkelt BINNEN de groep!

Bij elk multidisciplinair overleg (MDO) over de zorg voor jouw kind behoor jij als ouder erbij te zitten, maar ook de leerkracht. Helaas vinden er teveel gesprekken plaats waarbij de leerkracht niet betrokken is. Vooral als het lastige gesprekken betreft. 

En de regie moet juist weer terug naar jouw als ouder en naar de leerkracht. Om met elkaar in gesprek te blijven: wat heeft jouw kind nodig en hoe kunnen we dat organisatorisch regelen?

Hoe kan Onderwijs2Go helpen

Onderwijs2Go zet zich in voor een breed en sterk pedagogisch en didactisch repertoire. Zowel leerkrachten/teams en ouders krijgen training, coaching en advies om met hoge verwachtingen les te geven en onderwijs op maat te geven met handelingssuggesties. 

Door op een andere manier naar de ontwikkeling te kijken, door aanvulling te geven op instructie, door goed te observeren en fouten te analyseren, door creatief te zijn in het opzetten van interventies lukt het om de ontwikkeling sterker te stimuleren. 

Wil je hier meer over weten. Neem contact op: contact@onderwijs2go.nl